Kayıngillere ait kestanenin ana vatanı Anadolu’dur. Ekvator ve orta kuşak boyunca yetişen bitki, ülkemizde de yaygın olarak bulunur. Yetiştirmesi kolay ve zahmetsiz olan bitki, en çok Ege, Marmara ve Karadeniz bölgesinde yetiştirilmektedir. Kestane nedir bitki özellikleri nedir diye sıkça sorulur. Dayanıklı gövdesi, uzun ömrüyle, 35 metreye kadar uzanan boyuyla heybetli ve gösterişli yapıya sahip bir bitkidir. Yaprak boyutu 10-20 cm ve dikenli kenarlara sahip. Çiçeklenme dal uçlarında öbek şeklinde gelişir. Meyveler, dikenli, sert kapsüller içinde birkaç adet tohum şeklinde bulunur. Bu tohumlar gelişerek kestane olur. Tohumlar 2-7 cm arasında gelişir.
Yaprak toplama zamanı Mayıs-Ekim ayları arasıdır. Kestaneler Eylül ve Ekim aylarında dallarından koparak düşer. Düşen meyveler toplanarak, nemsiz ve kuru bir yerde kurutur. İnsanlık tarihinde bilinen en eski yiyeceklerden biri olduğu düşünülür.
Yüksek Besin Deposu Kestane: Kestanenin Besin Değerleri
Besin değerleri yüksek olan kestane vitamin ve mineral açısından zengin değerlere sahiptir. Soğuk havalarda vücuda enerji veren özellik gösterir. İçeriğindeki yüksek C vitamini bağışıklık sistemini güçlendirir ve geliştirir. B kompleks vitaminlerinin hepsi kestane içeriğinde bulunur. Folik asit, Tiamin, Riboflavin, Piridoksin oranları açısından zengin içeriğe sahiptir. Yüksek oranlara bulunan B, C ve A vitaminleri vücut sağlığına faydalıdır. Kestanede bolca bulunan E vitamini antioksidan özelliğiyle zehirli maddeleri atıcı ve yaşlandırıcı etkileri azaltıcı özellik gösterir. Magnezyum, potasyum ve kalsiyum gibi minerallerin değerleri yüksektir. Protein ve lif oranları yüksek olan bitki sindirim, boşaltım sisteminde etkili ve iyileştirici özelliklere sahiptir.
Kestanenin Kullanım Alanları
Mide rahatsızlıklarına neden olmaması için çiğ olarak tüketilmemesi gerekir. Haşlanarak, fırında, tavada, ocaklarda ve mangallarda pişirilerek yenir. Yüksek ısıda içinde bulunan serbest radikaller açığa çıkararak faydalı besin haline dönüşür. Besin değerlerinin korunmasını için haşlanarak pişirilmesi önerilir. Tatlı ve pastacılıkta yaygın olarak kullanılan kestane, vücuda enerji vererek soğuk havalarda enerji kaynağıdır.
Kozmetik ve kişisel bakım ürünlerinde kullanım alanları geniştir. Krem, şampuan, losyon ve balsam olarak kullanılır. Yaprak ve tohumlarının suları saçları güçlendirici özellik içerdiğinden, dökülmeye karşı kullanılan şampuanları etkilidir.
Kestanenin Faydaları Nelerdir?
Yüksek besin değeri içeren kestane birçok hastalığı iyileştirici özelliklere sahiptir. İçeriğinde bulunan vitamin ve mineraller vücudun gelişimini ve hastalıklara karşı direnci artırır. Zengin içeriğe sahip kestanenin faydaları nelerdir:
- Lifli yapısı tok tutucu özellik gösterir, zayıflamaya yardımcı olur.
- Şeker hastalarının insülin seviyesini dengeler.
- Lifli yapısı bağırsak florası ve sindirim sistemine iyi gelir. Mide rahatsızlıklarını giderir.
- Hamilelikte anne ve çocuk gelişimini destekleyici içeriğe sahiptir.
- Basur ve varis gibi hastalıklarda iyileşme sürecini hızlandırıcı etki gösterir.
- Yüksek orandaki vitaminler ve C vitamini viral enfeksiyon ve grip oluşumu engeller.
- Bağışıklık sistemini güçlendirir ve vücut direncinin artmasını sağlar.
- Yüksek antioksidan özelliği karaciğer fonksiyonlarını düzenler.
- Kan basıncını düzenler kötü kolesterol oluşumunu engeller.
Sonuç
Kestane, Türkiye’de genellikle Kastamonu, Bartın, Sinop, Kütahya, Bursa, İzmir ve Aydın illerinde yetiştirilir. En çok Aydın ilimizde yetiştirilir. Kestane meyvesinin birçok pişirme tekniği vardır. Çiğ tüketilmemesi önerilmemektedir. Dünya mutfağında önemli bir yere sahiptir. Kestanenin faydaları oldukça fazladır. Kestane, magnezyum, fosfor, demir, çinko, kalsiyum, C, B1 ve B2 vitaminlerini içerir. Lif açısından zengin bir besin kaynağı olduğu için tok tutar. Kestane, faydalı bir besin olmasıyla birlikte aynı zamanda farklı kullanım alanları da mevcuttur. Bu alanlardan bazıları kozmetik ve mobilya sektörüdür.
Sıkça Sorulan Sorular
Kestane hakkında öne çıkan popüler sorular aşağıdaki gibidir:
Kestanenin zararları nelerdir?
Kestanenin fazla tüketilmesi hazımsızlık ve ishal gibi problemlere yol açar. Aynı zamanda diyabet ve tansiyon hastaları fazla tüketmemeli.
Kestane hangi organa iyi gelir?
Kestane, içerdiği antioksidan sayesinde mide ve karaciğere iyi gelir.
Kestane gaz yapar mı?
Kestane, bebek, çocuk ve yetişkinde ishal ya da gaz gibi sorunlar yaşatabilir. Kişiler alerjik reaksiyonlar gösterebilir. Bir diğer sebebi ise aşırı lifli besin tüketiminden kaynaklı olabilir.
Hangi kestane daha iyi?
Kestane pişerken muhakkak küçülür. Dolayısıyla iri kestane önerilmektedir. Genellikle kestane pişirmek için üzerine çizik atılır. İri kestaneye çizik atmak küçük kestaneye göre daha kolaydır. Ayrıca iri kestane oldukça lezzetli olduğu için önerilmektedir.
