Kuru kayısı; A, B, C, E vitaminlerine ve yüksek miktarda minerallere sahip faydaları olan bir meyve türüdür. Kuru kayısı nedir diye soracak olursak; gülgiller familyasına ait olan bitki Prunus cinsine ait bir ağaç çeşididir. Tarihsel gelişimi bilinmeyen bitkinin kökenlerinin çok eskiye ait olduğu düşünülür. 2 ila 10 metreye ulaşan uzunluğa sahiptir. Dünyanın birçok ülkesinde yaygın olarak yetiştirilir. Yabani çeşitleri de bolca bulunan bitki aşılama yapılarak üretimi artırılır. Botanik biliminde tüysüz, sarı turuncu renklerine sahip, kadife yüzeyli şeftaliye benzer küçük meyvelere sahip bitkidir. Meyveleri sert, tatlı ve suludur. Hoş bir aromaya sahip olan meyvelerin, suyu da ülkemizde yaygın olarak tüketilir.
Ülkemizde en çok Malatya’da yetiştiriciliği yapılır. Ülkemizde 6 çeşit üretimi yapılmaktadır. Meyvesi ve çekirdeği sağlıklı, besin değeri yüksek olan meyve fazla miktarda tüketilir. Yetiştirilmesi kolay ve zahmetsizdir. Evlerin bahçelerinde kolaylıkla yetişir. Ağaçları nisan sonu mayıs başı gibi çiçeklenir. İki aylık çiçekli süre sonunda, haziran sonlarına doğru meyve verme dönemi başlar. Dünya kayısı üretimi sıralamasında ülkemiz % 15 oranıyla birinci sırada yer alır. İkinci sırada İspanya ve üçüncü sırada İtalya bulunur. Ağırlıklı olarak Akdeniz ülkelerinde Avrupa ve Asya’da yetişmektedir.
Kuru Kayısının Besin Değerleri
100 gr kuru kayısı 250 kilokalori içerir. Yüksek besin değerlerine sahip bitki vitamin ve mineral deposudur. 50,5 gr karbonhidrat, 11,2 gr lif, 5,3 gr protein, 0,6 gr yağ içerir. Kolesterol içermez. 1,654 mg potasyum, 100 mg kalsiyum, 32 mg magnezyum, 3,8 gr demir yüksek oranlarda A ve C vitamini bulunur. Folik asit değerleri yüksek olan bitki içerdiği mineral ve vitamin zenginliği yönünden diyetlerde tatlı yerine kullanılır. Sağlıklı beslenme listelerinde sıklıkla yer alır. Vücuda yararlı içerikleri birçok hastalığa iyi gelerek vücut direncini artırır. Lifli özelliği bağırsak ve sindirim sistemi için düzenleyici olduğundan zayıflama listelerinin en sevilen besinidir. Çocuk gelişimine, besin değerleri ile destek olur.
Kuru Kayısının Kullanım Alanları
Kuru yemiş olarak yaygın olarak kullanılan kuru kayısı, mutfaklarda tatlı yapımlarında kullanılır. Pastane sektöründe pastacılık, şekerleme çikolata yapımlarında sıkça kullanılır. Meyve suyu olarak tüketimi fazladır.
Kozmetik ve kişisel bakım ürünlerinde kullanılır. Çekirdeğinin yağlı içeriği saç ve saç derisini besleyici, canlandırıcı özelliğinden dolayı, şampuan, maske ve saç kremlerinde kullanılır. El, yüz ve vücut losyonlarında tercih edilir.
Kuru Kayısının Faydaları Nelerdir?
Besleyici değeri yüksek olan kuru kayısının faydaları nelerdir:
- Yüksek oranda antioksidan içerir. Kanser hücrelerinin etkilerini yok eder.
- UV ışınlarını maskeler. Cildi güneşin zararlı ışınlarına karşı korur.
- Zengin demir içeriği kan hücrelerinin gelişimine destek olur. Kansızlık sorununda kullanılır.
- Yüksek selüloz ve lif içeriği bağırsak sistemini iyileştirir. Kabızlık sorunlarını giderir.
- Likopen ve C vitamini değerlerinin yüksekliği kardiyovasküler hastalıkların iyileşmesine destek olur.
Sonuç
Kuru kayısı, taze kayısının kurutulması ile elde edilir. Kuru kayısı, A, B, C, E vitaminlerini ve yüksek miktarda demir, kalsiyum, fosfor, magnezyum ve lif içerir. İçerdiği E ve C vitamini cilt için oldukça önemlidir. Ciltte, çevresel faktörlerden kaynaklı, güneş lekeleri ve cilt kanserinden koruyabilir. Kolajen oluşumuna destek olur. Kuru kayısı içerdiği A ve E vitamini sayesinde göz sağlığı için de oldukça yararlıdır. Kuru kayısı, yüksek lif içerdiği için kilo vermede de destek olur. Sindirimi kolaylaştırır ve kabızlığı önler. Yapılan araştırmalara göre kuru kayısı, karaciğer hasarına karşı savaştığı tespit edilmiştir. Kuru kayısı, bağışıklık sistemini güçlendirir. Soğuk algınlığı ve gribal enfeksiyonları önler. İçerdiği bakır minerali sayesinde ruh sağlığı için destekleyicidir. Kuru kayısı, magnezyum içerdiğinden kas spazmları için kişinin rahatlamasına yardımcı olabilir.
Sıkça Sorulan Sorular
Kuru kayısının yararları ile ilgili sıkça sorulan sorular aşağıda yer almaktadır:
Kuru kayısının zararları nelerdir?
Kuru kayısının bilindik bir zararı yoktur. Ancak fazla tüketildiği zaman sindirim sistemini fazla çalıştırabilir ve sonucunda kişi ishal olabilir.
Kuru kayısı kabızlığa iyi gelir mi?
Kuru kayısı, kabızlığa iyi gelmektedir.
Kuru kayısı hangi hastalıklara iyi gelir?
Kuru kayısı, göz, cilt, anemi, yüksek tansiyon, kalp ve damar rahatsızlıkları için destekleyici besindir.